Eindrapport - Wat we kunnen leren van kinderopvang in Ierland en Denemarken

Printervriendelijke versiePDF version

Leren van anderen, jezelf durven in vraag stellen en anderen vertellen wat werkt en wat niet werkt. Niks zo leerrijk als samenwerken over de grenzen heen. En da's exact waarom we in 2023 in een uitwisselingsproject (gesteund door de EU) stapten, samen met VBJK, waarbij onze stafmedewerker Ellen op bezoek ging in Denemarken en Ierland om te kijken hoe gezinsopvang daar georganiseerd wordt, wat hun werkpunten zijn, wat wij van hen kunnen leren, en zo veel meer... Daarnaast mocht Ellen ook bezoekers van Denemarken en Ierland hier ontvangen om te tonen hoe kinderopvang bij ons in z'n werk gaat. Hoe ervaarde Ellen de uitwisseling met de andere landen? En wat zijn de grote conclusie van het project Enhancing Quality in Family Day Care (QualFDC)?

De gezinsopvang is vaak een onzichtbare en onderbelichte sector in onderzoek en beleid. En het aantal transnationale samenwerkingen over dit thema is eerder beperkt. Daarom was het doel van het QualFDC-project om meer zichtbaarheid te bieden aan de gezinsopvang, en om onderzoek, praktijk en beleid te verbinden door het uitwisselen van expertise en interessante praktijken. Tijdens de driedaagse bezoeken in Denemarken, Ierland en Vlaanderen werd gekeken naar voorbeelden van de gezinsopvang op niveau van beleid, praktijk en onderzoek, en werd er gewerkt rond thema’s als professionaliseringsbeleid, personeelsbeleid en het creëren van een aanbod van toegankelijke, betaalbare, kwaliteitsvolle gezinsopvang.

Ellen Maris, stafmedewerker Kinderopvang zag in Denemarken en Ierland alvast enkele mooie dingen om mee te nemen naar toekomstig Vlaams beleid. "In Denemarken werkt men aan een hele lage ratio en vangt elke onthaalouder maar 3 kinderen gelijktijdig op. Door de kleinschaligheid en huiselijke sfeer is er een hele hechte band tussen begeleiders en kinderen. 1 keer per week komen ze met 5 onthaalouders en een pedagogische coach samen in een kindercentrum waar zij samen de opvang organiseren van 15 kinderen. Zo geraken de begeleiders niet geïsoleerd. Ze komen ook vaak informeel samen om bijvoorbeeld naar een speeltuin te gaan of samen te picknicken in het park."

 

"In Ierland hebben ze een heel mooie visie. Love and affection waarbij 1 kind op 3 begeleiders de norm is, fun and hapiness dat zich vooral vertaalt in een heel huiselijke sfeer, interaction with parents met een sterke band en samenwerking tussen ouders en begeleiders, enduring relationships waarbij de vertrouwensband vaak ook na de periode van kinderopvang doorloopt, en extended family belonging waarbij kinderopvang expliciet een verlengde is van het gezinsleven.

Deze visie zagen we ook echt wel in de praktijk. We waren op bezoek bij een onthaalouders die een baby en een peuter opving. Het gebeurde in een hele huiselijke sfeer, de peuter hielp eten maken, ze wandelden allemaal samen naar de bakker, en ’s middags haalden ze het broertje van de baby op van school zodat die in de namiddag ook nog opgevangen kon worden bij de onthaalouder. De grote uitdaging in Ierland is wel dat er nog maar heel weinig gereguleerd is en de overheid geen zicht heeft op wie er allemaal onthaalouder is. Men was daar nu volop bezig met professionalisering van de gezinsopvang. En wat heel mooi is, is dat ze daar de eigenheid van de gezinsopvang heel hard willen behouden en de regelgeving op hen willen afstemmen."

 

 

 

Vlaanderen

Onze Deense en Ierse vrienden waren zeker ook onder de indruk van hoe de opvang in Vlaanderen wordt geregeld. "Er werd met grote ogen gekeken naar onze ‘poolwerking’: de ondersteuning die we bieden op de werkvloer om de kwaliteit te verhogen en mensen te kwalificeren via ervaringsgerichte competenties. En ook onze Vlaamse visie op bijvoorbeeld pedagogie zit scoorde heel goed. Alleen hebben we het moeilijk om dat laatste in praktijk om te zetten door de hoge ratio. De bezoekers hadden dan ook het gevoel dat alles te mechanisch en georganiseerd verloopt. Het huiselijke en kleinschalige zoals zij dat kennen, vind je hier maar op weinig plaatsen terug. Maar dat kan natuurlijk niet anders wanneer je 8 kinderen alleen opvangt.  We verlagen de ratio nu naar 1 op 7. Dat is een eerste stap in de goede richting."

 

 

Eindrapport

3 driedaagse bezoeken in Denemarken, Ierland en Vlaanderen leveren heel wat inspiratie op en dat kan je allemaal nalezen in het eindrapport van dit project. Neem zeker ook eens een kijkje op de website van het rapport. Daar vind je fact sheets, rapporten per land, informatie over alle partners, goeie ideeën om mee te nemen in ons Vlaamse beleid en zaken waar we best ook wel trots op mogen zijn. Onderaan kan je ook een video zien waarbij de verschillende deelnemers uitleggen wat ze geleerd hebben en hoe ze de bezoeken ervarene hebben.